In de collegezaal op het kasteel van Nijenrode lijkt de zon te schijnen. Tientallen veranderexperts zijn bij elkaar om te horen hoe je mens en organisaties kunt veranderen. We gaan horen wat je kunt leren van oude stammen en vreemde culturen. En hoe je mensen met behulp van apps kunt helpen om een verandering op te pakken en welke veranderingen in de maatschappij gaande zijn.
Het programma is dus gevarieerd. En weet je nou wat zo leuk was? Eén boodschap kwam bij elke spreker terug: ‘Begin klein en ga in gesprek’.
Shift happens
Hans van der Loo gaf de Veranderdag direct vaart: vol energie vertelt hij waarom het belangrijk is om te blijven veranderen: ‘Shift happens’. En dat niet alleen: ’Shit happens. En die combinatie van shift en shit happens leidt tot een ‘VOCA-wereld’.
Gelukkig biedt Van der Loo ook een manier om met deze VOCA wereld om te gaan. Hij laat ons zien hoe je in kleine stappen verandering teweeg kunt brengen en nieuwe gewoontes kunt aanleren. Want veranderen, het begint toch bij jezelf. En we weten allemaal hoe lastig dat kan zijn…
Veranderen met een App
Dan is Daan Nijssen, Vice President Human Resources Inflight Services bij KLM aan de beurt. Hij deelt met ons de ins en outs over het programma Be my Guest’, een leertraject in de World Business Class. Het doel is de klantgerichtheid van het cabinepersoneel in de World Business Class nog verder te verhogen. Met behulp van onder andere twee Apps weten Nijssen en zijn collega’s de dialoog over klantvriendelijkheid en veiligheid tussen Cabin Attendants op gang te brengen. Ze delen best practices met elkaar en ondersteunen elkaar om dingen te verbeteren. Zogenaamde micro-dialogen: kleine gesprekken waarmee een beweging in gang wordt gezet.
Verplaatsen van totempalen
Microdialoog: het is een term die Danielle Braun bij ons introduceert wanneer ze het heeft over veranderen. Een cultuur veranderen, zo houdt zij ons voor, dat gaat niet met grote programma’s en structurele wijzigingen.
Een totempaal verplaatst je ook niet zomaar: dat is de basis, die laat zien waar je als groep voor staat, wat jullie kernwaarden zijn, wat je belangrijk vindt. Verandering, vertelt Braun, die ontstaat in microdialoog. In kleine stappen, kleine momenten. En de kunst is om die momenten te triggeren, zoals KLM met zijn apps doet. Want cultuur verandert altijd in dialoog.
Braun geeft ons nog een tip: ga niet alleen in gesprek met de mensen die het met je eens zijn. Kijk ook eens verder.
Er is altijd wel iemand die juist een ander standpunt inneemt, die een andere positie durft in te nemen. Iemand die creatief kijkt en de dingen vanuit een ander perspectief bekijkt. Braun en haar collega Jitske Kramer noemen deze mensen ‘Harry’.
Ga ook met Harry praten. Want je hebt verandering nodig om te overleven als groep. En zonder Harry geen innovatie.
Wees ambitieus
Iemand die voor velen in de wetenschappelijke wereld misschien wel zo’n ‘Harry’ is, is Jan Rotmans. Hij weet de wereld wakker te schudden en te laten zien wat de kantelingen in de maatschappij betekenen, en welke veranderingen er gaande zijn.
Vandaag schudt hij ons wakker door te laten zien dat de crisis zo gek nog niet is. Of eigenlijk crises: er zijn er meerdere tegelijk aan de hand: moreel, institutioneel, economisch en de systeemcrisis. De crises bieden het momentum om te gaan kantelen, om de dingen anders te gaan doen.
Rotmans roept ons op om dat niet vanuit een breed draagvlak te doen, maar juist met een smal maar diep draagvlak. ‘Wees ambitieus en begin klein! Zet het systeem in beweging door een dialoog, vier je successen en pak de ruimte. Dan breng je de verandering in gang’.
Wees van betekenis met een klein gebaar
Jaap Bressers sluit de dag af. Dat doet hij met een bijzonder en persoonlijk verhaal over tegenslag in het leven, en hoe je daarmee kunt omgaan.
Zijn oproep: wees voor anderen van betekenis met een klein gebaar. Een gebaar dat jou waarschijnlijk geen moeite kost, maar een groot verschil voor de ander maakt.
Die kleine gebaren – die bepalen de kwaliteit van je leven. En een klein gebaar maken, dat kunnen we allemaal, dat kost geen moeite. Maar het heeft een groot effect. Want het is als de micro-dialoog van Danielle Braun: je zet verandering in gang.
Je hoeft niet te wachten tot er iets gebeurt om zelf iets bijzonders te doen. Neem het initiatief: heb aandacht voor de ander en maak het verschil. Want als je zelf de eerste stap zet, dan volgt de rest vanzelf. Dan breng je grote verandering tot stand.
NB: dit bericht is eerder verschenen bij Managementboek.
