‘Wat? Toch niet de USS Santa Fe?’
David Marquet schrikt als hij hoort dat hij kapitein wordt van de USS Santa Fe: een onderzeeër van de Amerikaanse marine. Het schip is één van de slechtst onderhouden schepen van de vloot en de bemanning is berucht om zijn matige prestaties, lage betrokkenheid en afwachtende houding.
Dat er iets moet veranderen op dit schip is voor iedereen binnen de marine duidelijk. Marquet krijgt daarom alle ruimte van de leiding om zijn ideeën over leiderschap in de praktijk te testen. En, wonder boven wonder, het lukt Marquet het tij te keren. De USS Santa Fe haalt onder Marquets leiding de beste resultaten van de vloot. De bemanning is gemotiveerd, neemt initiatief en lost zelf problemen op.
Wat Marquet kan, kan jij ook.
Marquet heeft zijn ervaringen op de USS Santa Fe opgeschreven in het boek ‘Turn the ship around!’. Een praktisch boek met tips hoe je de betrokkenheid van je medewerkers kunt stimuleren. Wat zijn Marquets belangrijkste uitgangspunten?
De basis: niet leider-volger, maar leider-leider
Marquet heeft één doel voor ogen: hogere betrokkenheid van zijn medewerkers. Want betrokken medewerkers zijn pro-actief, hebben slimmere oplossingen en voeren beslissingen beter uit.
Het leiderschapsmodel van de Amerikaanse marine is een leiders-volgers model. In de praktijk betekent dat model, aldus Marquet, dat er twee groepen mensen ontstaan: de leiders en de volgers. En die volgers, die worden passief en afwachtend. De leider beslist uiteindelijk toch wel. De volgers draaien zo op halve kracht en gebruiken lang niet al hun capaciteiten. En de leider stuurt alleen op korte termijn resultaten.
Maar kies je voor een leider-leider model, dan geef je je medewerker vertrouwen en ruimte. Zeg niet ‘wij empoweren jullie’. Dan is het immers nog steeds de leidinggevende die beslist of hij jou wel of niet de verantwoordelijkheid geeft. Je doet dat door expliciet te kiezen voor de leider-leider structuur: je basishouding is dat iedere medewerker leiderschap over zijn eigen functie en werkzaamheden kan tonen. Je delegeert verantwoordelijkheden en mandaten zo laag mogelijk in de organisatie. Wanneer je dat doet, dan maak je de organisatie duurzaam sterker, kan het team ook functioneren tijdens jouw afwezigheid en biedt je medewerkers de ruimte om zich verder te ontwikkelen.
Drie sleutels voor meer betrokkenheid
Marquet gebruikt drie sleutels bij het leider-leider model.
- Controle
Medewerkers krijgen daadwerkelijk zoveel mogelijk verantwoordelijkheid. Niet door de hiërarchie ter discussie te stellen: die blijft bij Marquet staan als een huis. Maar door de verantwoordelijkheden zo laag mogelijk in de organisatie te beleggen. Geef specifieke doelen, maar draag geen oplossingen aan. Check hoe de zaken lopen en kijk of je kunt helpen. - Competentie:
Zonder de nodige vaardigheden, competenties en kwaliteiten kun je je verantwoordelijkheden niet nakomen. Training, coaching en mentoring kunnen helpen, maar de belangrijkste mogelijkheden om te leren ziet Marquet tijdens het werk zelf: vertel waarvoor iemand verantwoordelijk is en bespreek of hij daarvoor nog iets nodig heeft. Werk aan een ‘we leren’ mentaliteit, laat zien dat je zelf ook wilt leren en leert van fouten en geef heldere feedback. - Transparantie
Biedt helderheid over het gewenste eindresultaat van je team en wat de organisatie als geheel wil bereiken. Gebruik heldere principes hoe jullie werken – zo kan iedereen op basis van die principes beslissen wat hij moet doen als hij het even niet weet. Denk maar aan Coolblue: elke medewerker weet daar welk principe leidend is: klanttevredenheid.
En nu?
Marquet heeft in de traditionele omgeving van de marine met deze drie sleutels de cultuur aan boord weten te veranderen en resultaten enorm verbeterd. Wil jij dat ook in je team? Vraag dan aan je team welke verantwoordelijkheden zij erbij willen krijgen om hun werk beter te kunnen doen.
PS: dit blog is een bewerking van een artikel dat ik eerder heb geschreven voor Management Team.
PS2: Wil je meer weten over teambuilding? Lees dan dit blog maar eens, over Multipliers. Dat zijn leidinggevenden die meer uit hun team weten te halen.
